آقای رئیس جمهور ! میراث فرهنگی مازندران را نجات دهید.

با سلام و خیرمقدم خدمت شما و هیئت محترم دولت جهت پیگیری مصوبات سفر اول و دیدار با مردم شریف مازندران، به استحضار می رساند که انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو در راستای صیانت از میراث فرهنگی در سفر اول حضرتعالی نامه ای را در صندوق دریافت نامه های مردمی سفر ریاست جمهوری قرار داد تا با عنایت و توجه بیشتری، پتانسیل های تاریخی منطقه به فعلیت نزدیک شود. در این نامه ضمن معرفی آثار تاریخی و طبیعی منطقه، معضلات، مشکلات و درخواست های مورد نیاز منطقه طرح شده بود تا به یمن برکت حضور شما، مسائل در سطح کلان و با دستور عالی ترین مقام اجرایی کشور بررسی و حل شود. نامه ای که هرگز به رویت حضرتعالی و هیئت همراه نرسید و با پاسخی کوتاه از سوی ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران همراه بود و موجب کدورت آن مدیریت محترم شد. پاسخ به این نامه طی شماره 26946/143 به تاریخ 1/12/1385 ارسال شد که جناب آقای عباس نژاد مرقوم فرمودند که: ( در اجرای مفاد مندرج در فرم شماره 85221272953 ستاد ارتباطات مردمی ریاست محترم جمهوری به استان مازندران به استحضار می رساند که بخش اعظمی از مصوبات سفر ریاست محترم جمهور در دو بخش استانی و شهرستان بهشهر، به رسیدگی آثار تاریخی منطقه مورد نظر شما اختصاص یافته که در حال اجرایی شدن می باشد، لذا برای دریافت اطلاعات بیشتر به معاون محترم حفظ و احیاء سازمان مراجعه یا تماس حاصل نمایید.)
تماسی که بی حاصل بود و شرح این پیگیری و مکاتبات، به نامه نگاری و ملاقات با جناب آقای مهندس مشایی، ریاست محترم سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور – جناب آقای مهندس شفقت، استاندار سابق مازندران – مدیرکل بازرسی استانداری مازندران - بازرسی ریاست جمهوری – فرماندار محترم شهرستان بهشهر - مدیرکل دفتر ریاست، ارزیابی عملکرد و بازرسی سازمان میراث فرهنگی کشور – نماینده محترم شهرستان بهشهر در مجلس شورای اسلامی و مهندس کریمی استاندار محترم استان مازندران منجر شد.
آقای دکتر احمدی نژاد !
شرق مازندران به علت شرایط ویژه ای که دارد شایسته است تا به عنوان قطب گردشگری شمال ایران مورد عنایت قرار گیرد. وجود چندین غار تاریخی مربوط به حضور و زیست انسان دوره متفکر دوره ی نئاندرتال، بزرگترین مرکز یکجا نشینی پیش از تاریخ در گوهرتپه، آثار تاریخی منطقه خرگوران و آتشکده کوسان مربوط به عصر ساسانی، بناهای متعدد مربوط به عصر صفوی و ایجاد بهشهر به عنوان پایتخت تابستانی صفویان، وجود گورستان تاریخی سفیدچاه که کهن ترین سنگ نبشته ی آن مربوط به قرن هفتم هجری ست، وجود دهها امامزاده، همجواری با شبه جزیره میانکاله به عنوان یکی از ذخایر بیوسفری جهان، قرار داشتن در میان جنگل های کهنسال هیرکانی و دهها پتانسیل و امتیاز خداداد از دلایل واضحی ست که در هیچ یک از مناطق شمال ایران یافت نمی شود و ما به علل فراوان از پتانسیل ارزشمند بخش گردشگری محروم مانده ایم. لذا با حضور مدیریتی کارآمد می توان با استفاده از امکانات موجود، شمال سرسبز ایران را پذیرای بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی نمود و پیشینه ی فرهگی و تاریخی خود را به رخ جهانیان کشید.
ریاست محترم جمهوری !
بر اساس گزارش مکتوب مصوبات سفر اول هیات محترم دولت به مازندران، (اختصاص مبلغ 10 میلیارد ریال با مشارکت استانداری جهت مرمت و احیای آثار بجای مانده از باغهای تاریخی دوره صفوی و باغهای مربوط به دوره یاد شده) ذکر شده است. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران بر اساس اعتبار تخصیصی چه عملکردی داشته است و وضع آثار تاریخی ذکر شده چگونه است.
خرید چندین هزار آجر گرانقیمت از استانی دیگر که دارای رگه های آهکی بوده و بخش اعظمی از آن در سرمای سال قبل متلاشی شد موجب شد تا بدون حضور ناظر متخصص بر عامل متخصص، میلیون ها ریال از اعتبارات صرف ایجاد چند باره سنگفرش آجری در بخش تاریخی عباس آباد بهشهر شود و این محوطه بسیار باارزش تاریخی به علت نبود کارشناس صفویه شناس دائماً مورد دستکاری ناشیانه قرار گیرد و با تغییرات و ساخت چند باره مسیرهای تاریخی، آجرفرش های عصر صفوی در زیر آجرهای جدید مدفون شود و بخشی از این مسیر با نام مجعول خوانا سازی در زیر سنگ ریزه ها قرار گیرد. علیرغم هشدارهای داده شده، خطر شکستن بند دریاچه عباس آباد به علت عبور کامیون های سنگین دور از انتظار نیست و متاسفانه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران در قبال نگهداری این مجموعه تاریخی سهل انگاری می نماید.
یکی دیگر از ابنیه های تاریخی عصر صفوی در شهرستان بهشهر با نام کاخ چشمه عمارت پس از سالها محرومیت از ساخت و ساز در زمستان سال گذشته مورد عنایت قرار گرفت. این کاخ تنها مکان واقعی عصر صفوی است که توسط معماران متخصص چهارصد سال پیش ساخته و به یادگار مانده است. حضور سه فرد مدعی ساخت طاق میان بنا از زمستان سال گذشته تاکنون و عدم توفیق این افراد موجب شد تا بیش از 20 تن گچ برای مساحتی کمتر از 100 متر نصب و تخریب شود. استفاده از آجرهای نامرغوب، سنگین وزن و فشار به بنای چهارصد ساله و نبود ناظر و دلسوز موجب شد تا طاق ساخته شده از قوس لازم برخوردار نباشد.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران در روزنامه رسمی ایران ویژه نامه مازندران به تاریخ 9 آبان ماه اعلام نمود که بازسازی چشمه عمارت بهشهر به پایان رسیده است.
اما در تاریخ 14 آبان ماه با محصور نمودن بنا برای چندمین بار سقف کاخ چشمه عمارت تخریب شد و باز هم میلیون ها ریال بودجه های تخصیص یافته در اثر بی مبالاتی و عدم مدیریت شایسته به نخاله تبدیل شد.
از ذکر دیگر قول های انجام نشده در این بخش صرف نظر نموده و بخش مهمی از مشکلات نگران کننده از وضعیت تاریخی را به نامه ی سفر اول حضرتعالی ارجاع می دهیم و با بررسی ساده ای می توان عملکرد میان دو سفر ریاست جمهوری را دریافت.
تنها ذکر یک مورد را ضروری می دانم که پس از 17 سال چشم انتظاری و قول های مکرر هنوز به انجام نرسیده است. خانه ی نیما، پدر شعر نوین ایران در روستای یوش، هر سال به مشتاقان شعر ایران وعده تبدیل شدن به موزه را می دهد و با توجه به اینکه رسماً وعده افتتاح موزه توسط ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران اعلام شد, این مکان همچنان در انتظار وعده ای ست که در سال 1370 توسط سازمان میراث فرهنگی کشور اعلام شده بود.
جناب آقای دکتر احمدی نژاد !
از شما به عنوان ریاست محترم جمهوری تقاضا داریم تا با بررسی دقیق بر عملکرد چند ساله و درخواست های مکتوب مرحله اول سفر ارزشمند شما به استان لاله خیز مازندران، پتانسیل توانمند و یگانه ی سرزمین علویان را به فعلیت شایسته رهنمون فرمایید.



با سپاس
انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو

21/8/1387

کاخ چشمه عمارت عهد صفوی بهشهر کانون آزمون و خطای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران

بر این باوریم که هویت هر سرزمین برخواسته از تاریخ، فرهنگ و آثار باقیمانده از گذشتگان می باشد و هر قوم اندیشمند و آگاهی، سعی دارد تا سرچشمه های دانایی سرزمین خود را در میان آثار، اقوال و نشانه های برجای مانده کشف کند. زمانی نمی گذرد که شاهد سرقت و مصادره شخصیت های گرانسنگ تاریخ ایران نظیر مولوی، فارابی، نظامی و ... توسط کشورهای پیرامونی هستیم و شاید این عیب ناشی از بی توجهی و سهل انگاری در نگهداری آثار و عدم حرمت گذاری نسبت به مفاخری باشد که هر یک در شناسنامه ی فرهنگی جهان دارای جایگاه ویژه و ارزشمندی می باشند.
شهرستان بهشهر دارنده ی مجموعه ی آثار برجای مانده از دوره ی صفوی در مازندران است که می تواند نقش تعیین کننده ای در ایجاد قطب گردشگری تاریخی- طبیعی شمال ایران ایفا نماید و اندک توجه کارشناسانه می تواند این پتانسیل را به فعلیت برساند. متاسفانه ابنیه ی صفوی در بهشهر یا بلاصاحب و کارشناس مانده است و یا از افراد متخصص در نگهداری و کاوش استفاده نشده است و روزبروز بر شدت آسیب رسانی بر آثار موجود توسط افراد ناآگاهی که به عنوان مسئول میراث فرهنگی در این شهر مشغول بکار می باشند، افزوده می شود. نگرانی اهالی فرهنگ مدار شهرستان بهشهر و دوستداران میراث فرهنگی به شرایط بحرانی و اسفبار مجموعه ی عباس آباد در سال های اخیر نه تنها کاسته نشده است بلکه با وضعیتی که در ماه های اخیر در کاخ چشمه عمارت به وقوع پیوست، موجب تشدید نگرانی ها و تاسف فراوان شد. حضور چندین فرد به عنوان کارشناس و مدعی ساخت طاق میان کاخ صفوی چشمه عمارت و ساخت و تخریب چند باره، حاصلی جز آسیب رسانی به بنا چیزی درپی نداشت و بیش از بیست تن گچ را جهت ساخت سقف کمتر از صد متر، به نخاله دانی فرستاد. صرف میلیون ها تومان هزینه، نبود مدیریت و عدم دقت کارشناسان و نظارت بخش مرمت سازمان از دلایل روشن عملکرد میراث فرهنگی در شهری ست که می تواند گردشگران فراوانی را به خود جلب نماید و علاوه بر شرایط طبیعی و اقلیمی، پایتخت تابستانی صفویان را به گردشگران معرفی نماید. امروز این کاخ مکانی جهت آزمون و خطای متولیان فرهنگ و میراث سرزمین ما شده است و علیرغم اینکه طاق بنا بدون دقت ساخته شده و قوس آن از کف طبقه فوقانی بالاتر قرار داشت، روزنامه رسمی ایران در ویژه نامه مازندران در 9 آبان ماه از قول جناب آقای ایزدی، معاونت سازمان مازندران نوشت که بازسازی چشمه عمارت بهشهر انجام شده است. طاقی که با آجرهای متخلخل، آهکی، سنگین وزن و گران قیمت ساخته شد و تقریباً دو برابر آجرهای عصر صفوی وزن دارند و فشار زیادی را به پایه های ساختمان چهارصد ساله وارد می نمایند.
مکاتبات مکرر ما با مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران، استاندار سابق مازندران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و مسئولین محلی و نامه به ریاست محترم جمهوری و استاندار وقت مازندران متاسفانه هنوز نتوانسته است دردنامه این بی کفایتی ها را التیام بخشد. در تاریخ 14 آبان ماه با محصور نمودن بنا برای چندمین بار سقف کاخ چشمه عمارت تخریب شد و به قول نگهبان محترم این بنا، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران مقرر نمود از ورود افراد به محوطه خودداری نمایند. متاسفانه کاخ چشمه عمارت مسئول ندارد و هیچ کس پاسخگوی مستقیم این مکان نیست.
امیدواریم با اعزام کارشناسانی متخصص و بررسی عملکرد سازمان از زمستان سال گذشته تاکنون در چشمه عمارت بهشهر، شرح بی مبالاتی ها، حیف و میل مصالح ساختمانی و در نهایت به هدر رفتن بودجه دولتی تخصیص یافته و بیت المال مسلمین مشخص گردد و با حضور مدیریتی شایسته نسبت به حفظ و ساخت ابنیه های ارزشمند موجود اقدامات لازم صورت پذیرد و این شهرستان به جایگاه واقعی خود در حوزه میراث فرهنگی نائل شود.

گردشگري و جايگاه آن در شرق مازندران (به مناسبت هفته گردشگری) - محمد عظیمی

گردشگري و جهانگردي امروزه به عنوان صنعتي قدرتمند و جذاب در جهان از جايگاه ويژه اي برخوردار است و سـود حاصله از آن در بـــرخي از كشورها به عنوان پايه ي ارزي و توليد ناخالص ملي محسوب مي شود.

صنعت گردشگري علاوه بر ايجاد سلامت جسم و جان مردم مي تواند در ارتقاي فرهنگ اوقات فراغت، كاهش پديده هاي ناهنجار اجتماعي و فرهنگي، تحكيم تفاهم ملي، منطقه اي و جهاني،گسترش اشتغال، توزيع درآمد، سرعت گردش پول و سرمايه، ارزآوري و گسترش صادرات و توليد صنايع منطقه اي، معرفي خصوصيات اقليمي-جغرافيايي و انتقال فرهنگ و هنر بومي، نقش مهمي را ايفا نمايد.
گردشگران خارجي را مي توان با توجه به حضورشان در مناطق ديگر به سه دسته تقسيم نمود. گروهي كه به عنوان توريستهاي تجاري سفر مي نمايند كه عمدتاً در مناطق ساحلي و مرزي تردد نموده و با آوردن كالا و يا خروج كالا از منطقه، سدشكن قيمتها در شهرهاي بزرگ محسوب مي شوند و عدم تثبيت قيمتها و قاچاق كالا، شرايط جلب گردشگر را فراهم مي نمايد.
عده اي از گردشگران با توجه به نوع تخصص خود و احساس نياز به بازديد از اماكني خاص سفر نموده كه گردشگراني حرفه اي محسوب مي شوند. اين گروه به نقاط مختلف جهان سفر نموده و با صرف كمترين زمان و هزينه، نياز خود را برآورده مي نمايند.
ارزآورترين گروه گردشگري متعلق به توريست هاي غيرحرفه اي ست كه تنها براساس تبليغات و معرفي تـورهاي گردشگري در نقاط ويژه از نظر هنري، تاريخي و يا طبيعي استقـرار يافته و از امكانات موجود بهره برداري مي نمايند.
گردشگران داخلي هم بر اساس آشنايي از منطقه و يا تبليغات مختلف، از امكانات و مواهب طبيعي- تاريخي و ديني سرزمين خود استفاده مي نمايند.
توريسم در گسترش و تنوع نگاه گردشگران موجد شاخه ي جديد در جها ن گرديد كه با نام اكوتوريسم، شاخه ي عظيمي را در جلب و جذب گردشگران بوجود آورد. استفاده از طبيعت، زيستگاهها و مناطق طبيعي نيازمند ايجاد شرايطي ست كه رفتار با طبيعت و صدمات احتمالي ناشي از اين حضور را ناگزير مي كند.
امروزه اكوتوريست ها بايد رفتارشان با طبيعت، سالم و بدون زيان باشد. جامعه ي بين المللي اكوتوريسم، اين پديده را، - سفر مسئولانه به مناطق طبيعي كه محيط زيست را حفاظت و ارتقاي وضع زندگي و معيشت مردم محلي را حمايت مي كند- تعريف نموده است.
برنامه محيط زيست سازمان ملل متحـد (undp) سه عامل اساسي را در يك پروژه اكــوتوريستي تعريف مي كند.
1- پروژه اكوتوريستي حافظ تنوع زيستي باشد.
2- در راستاي مفهوم استفاده پايدار از مابع، حركت كند.
3- عوايد حاصله را با جوامع محلي تقسيم نموده و آنها را در سود خود شريك سازد.
كشور ايران با توجه به وجود تنوع فراوان زيست محيطي و اماكن تاريخي- باستاني در مقايسه با ديگر كشورهاي جهان، براي رسيدن به شـــــرايط استفاده ي بهينه از مواهب موجود و جــذب گردشگري و بهره برداري اقتصادي، فاصله ي زيادي دارد.
استان مازندران به خاطر شرايط ويژه ي منطقه اي و برخورداري از مواهب طبيعي و تاريخي داراي پتانسيل بالقوه اي ست كه بايد به فعاليت مطلوبتري برسد. حضور درياچه اي عظيم و نادر در جهان كه به خاطر وسعتش دريا ناميده مي شود و كوههاي سربه فلك كشيده اي كه از عظمت كوه دماوند بهره جسته و چون بال سيمرغي سبزفام، دشت مازندران را در آغوش كشيده است و آثار تاريخي فراواني كه هر يك مي تواند هزاران گردشگر را به خود بخواند، از پتانسيل هاي بـرجسته اي ست كه قدم به قدم در اين سرزمين يافت مي شود. استاني كه در بسياري از فصـول، اختلاف دمــاي مناطق آن نزديك به پنجاه درجــــه سانيگراد مي رسد و مـي توان چهار فصل سال را در گــردشي يك روزه حــس كرد. جنگل هاي انبوه و آيـشاراني بي بديل در يكسو و دريايي آوازه خوان، سمفوني حياتي را اجرا مي كنند كه هر مسافر را در عطر بهارنارنج خود سرمست مي كند و طراوت زندگي را در بارش نرم خود منتشر مي نمايد.
در اين گستردگي، شرق مازندران با تنوع تاريخي و زيستي خود از جايگاه ويژه اي برخوردار است. همسايگي با كوير در استان سمنان و همجواري با چشم انداز دشت استان گلستان علاوه بر قرابت فرهنگي و اقتصادي، مركز زيستي يكي از تالابهاي مطرح در جهان است. تالاب ميانكاله كه در فصولي از سال مهمانپذير پرندگان مهاجر بخشي از جهان شده است و دريايي كه مرواريد سياه خاويار را در دل خويش به بار مي نشاند. ذخيره گاه زيست كره ميانكاله به عنوان يكي از مهمترين مخازن نگهداري و حفظ ژن هاي فلوروفن در بيوسفر از اهميت جهاني انحصاري برخوردار است و متاسفانه ناله ي احتضار آن را در تغيير كاربري و دست اندازي هاي كودكانه و آلودگي هاي شديد زيست محيطي، مي شنويم.
در حوزه ي تاريخ و ميراث فرهنگي برباد رفته نظير دروازه تميشه و جر كلباد و كاخهاي متعدد صفوي و آتشكده ي كوسان درمي گذريم و به نشانه هاي موجود از نياكان خود، كه مي تواند هر گردشگري را در خود جاي دهد مي پردازيم.
از غار هوتو و كمربند كه نشانه ي حضور انسان متفكر دوره نئاندرتال در بهشهر تا بناهاي متعدد دوره ي صفوي نظير پارك ملت، كاخ چشمه عمارت، مجموعه ي عباس آباد، كاخ صفي آباد تا بقعه ميركمال الدين و جمال الدين، بقعه ي سفيدجاه(سفيدچاه)، قلعه پلنگان و خانه هاي شهرياري در يانه سر و هزارجريبي در سرخ گريه از منطقه ي وسيع هزارجريب و عمارت هاي سيامي در گرجي محله و حسينيه هاي فرحي و شيخ علي زاده در رستمكلا، از ويژگي هاي برجسته معماري در قرون مختلف مي باشد كه مي تواند هر گردشگري را با عظمت و مهارت استادكاران گمنام منطقه آشنا سازد.
اماكن ديني و امام زاده ها به عنوان نقاطي كه زائران را به خود جلب مي نمايد و حلقه ي ارتباطي ميان خلق و خالق مي شوند، در اين ناحيه كم نيست. امام زاده عبدالله روستاي اطرب، امامزاده پنج تن، امامزاده يحيي، امامزاده ابراهيم، امام زاده قاسم، امامزاده سبحان در منطقه ي نكا، امامزاده يوسف، امامزاده احمد، امامزاده شاه رضا، امامزاده آقاسيدرضا، شاهزاده علي اصغر، شاهزاده حسين، بي بي زينب، امامزاده عبدالله، امامزاده فضل و فاضل، امامزاده منصور و ابراهيم و رحمان و امام زاده شيخ نور، مويد حضور فرزندان ائمه اطهار و بزرگان حكومت زيديه و مرعشي در اين ناحيه هستند.
از نگاه مواهب طبيعي و اكوتوريسم علاوه بر نشانه هاي موجود در اماكن تاريخي و دريا، بايد از آبشارها و چشمه سارهاي فراواني ياد كرد كه از لابلاي سنگ ها و ارتفاعات طبيعي منطقه جاري مي شوند و زندگي را طراوت مي بخشند. آبشارهاي زنگت، سنگ نو، اسپه او و چشمه هاي آب معدني قرمرض، كوسان، پاسند، جزي و دهها چشمه ي زلالي كه در جاي جاي منطقه رويش مي كنند و هر تازه واردي را به زلالي طبيعت ميهمان مي كنند.
مناطق جلب گردشگر در اين منطقه ي وسيع كم نيست و تنها نام بردن از آن فرصتي جانانه مي خواهد تا اسامي رودها، غارها، تپه هاي باستاني و جنگل ها، حيوانات خاص منطقه و گونه هاي مختلف گياهان دارويي منطقه را بازگو كنيم.
از صنايع دستي منطقه علاوه بر ابزار آلات چوبي مي توان از جاجيم ويژه منطقه در روستاي متكازين و نمد كوا و كرچال زنان گمنامي ياد كرد كه با بافت گليمچه، سفره، رختخواب پيچ، چادرشب، لنگ، پادري، خورجين و پارچه هاي پشمي، صنايع دستي اين سرزمين را پاس مي دارند و در صورت عدم حمايت از اين صنعتگران بي ادعا، هنر بومي منطقه به مرگي ابدي فرو مي روند.
اين همه تنها نشانه هايي از موجوديت و هويت سرزمين ماست كه مي تواند هر گردشگري را به خود دعوت نمايد و در كنار مواهب طبيعي، دست افزارهاي بشري خود را يادگار خانه هاي مردماني در هر گوشه ي جهان نمايد.
فارغ از اماكن دور از دسترس و ويژه اي كه مسافران و گردشگران حرفه اي را به شوق ديدار از جاذبه هاي مختلف و خاص در منطقه، به سوي خود مي خواند، استان مازندران مسير عبور گاه اجباري مسافران و گردشگراني ست كه به شوق زيارت امام هشتم و گاه جهت استفاده از دريا، ميهمان سرزمين ما مي شوند و در سايه سار درختي و كنار چشمه ساري، با طبيعت پيوندي يگانه برقرار مي نمايند.
نقش تبليغات و معرفي جاذبه هاي موجود و ايجاد شرايط اقامتي در جلب و جذب گردشگر، بر هيچ كس پوشيده نيست و بايد علاوه بر تلاشهاي قابل تقدير انجام شده، در جهت ايجاد تسهيلات ضروري اقدامي جدي نمود.
در همين راستا مواردي از موانع موجود در گردشگري منطقه ي شرق مازندران را با كلياتي قابل تجزيه و فارغ از بررسي موشكافانه برمي شماريم.
- راه به عنوان اولين و بديهي ترين مسير رسيدن به مقصد، متاسفانه از استانداردهاي لازم برخوردار نبوده و عرض كم جاده، رانش زمين در بخش كوهستاني، نبود علائم راهنمايي در برخي از مسيرها عاملي جهت ايجاد تصادف و وحشت خواهد بود و گردشگر هرگز نخواهد توانست با تكيه بر احتمالات به مناطق ناآشنا سفر نمايد. رشد گردشگري در جهان همراه با توسعه ي شبكه حمل و نقل بوده و بدون آن رشد نخواهد كرد.
- نبود مراكز مستمر اطلاع رساني و آگاهي بخشي از امكانات موجود در اماكن تاريخي- طبيعي، گردشگر را از حضور در اين اماكن منصرف خواهد نمود.
- فاصله ي زياد شهرها و دريا با توجه به كمبود شديد ساحل و مسدود بودن منطقه ميانكاله و حضور نيروگاه و بندر اميرآباد در بخش ساحلي، از حضور گردشگران به دريا كاسته است و قابل قياس با بخش غربي مازندران نيست. براساس گزارشي سازمان حفاظت محيط زيست از ‌١٧ نقطه‌ي دريا نمونه برداري كرده است كه متاسفانه هيچ يك از اين نقاط قابل شنا كردن نبوده است. تخليه ي پس آبهاي صنعتي به رودخانه ها و آلودگي محيط زيست علاوه بر مرگ و مير ماهيان موجب گريز گردشگر از منطقه نيز خواهد شد.
- گردشگران در مناطق معروف و مطرح منطقه به علت نبود اطلاع رساني از پيشينه و تاريخ مكان حضور خـود بي بـهره بوده و تنها بازديد كننده اي عادي محسوب مي شوند. بديهي ست كه معرفي امـاكن خاص مي تواند، پيشينه و عظمت آن را در جلب و جذب گردشگر دوچندان نمايد و با توضيح تخصصي و مدون مي توان از گزارشات غيركارشناسانه و گاه متناقض جلوگيري كرد.
- نبود مديريت هاي مداوم در برخي از مناطق تاريخي- طبيعي و عدم نظارت مستقيم موجب آسيب رساني جدي به آثار تاريخي و امكانات موجود خواهد شد.
- عدم برنامه ريزي و كمبود امكانات اوليه، برخوردهاي سليقه اي، كمبود متخصصين واجد شرايط و يكسويه نگري در مديريت اماكن تاريخي- طبيعي منطقه نه تنها موجب جلب گردشگر نخواهد شد بلكه علاوه بر نبود امكانات در قياس با اماكن همجوار جديدالتاسيس، موجب گريز گردشگر و تقويت تجمع در نقطه ي ديگر مي گردد و سرمايه هاي معنوي و مادي را از دست خواهد داد.
- فراواني كشفيات باستان شناسي و اسناد تاريخي و هنرهاي دستي و سنتي مهمترين بهانه براي داشتن نمايشگاهي دائمي و موزه اي منطقه اي محسوب مي شود. شرق مازندران توان آن را دارد تا تنها با تكيه بر آثار كهن خود، بي نياز از ديگر مناطق، موزه اي سرشار از دست افزارهاي بشري سرزمين خود را داشته باشد. نبود موزه، خلايي فرهنگي و تاريخي در شناخت سرزمين ماست.
- با سرانجام يافتن كيفي مسائل مبتلابه گردشگري مي توان به دغدغه ي بزرگ جامعه ي ما –مشكل بيكاري- رسيدگي كرد. مطابق استانداردهاي جهاني، ورود هر 6 گردشگر خارجي، يك شغل ايجاد مي كند و در كنار هر شغل مستقيم، 1/2 درصد شغل غيرمستقيم نيز ايجاد مي شود. پيش بيني مي شود كه تا سال 2010 ميلادي، گردشگري موجب اشتغال 43 درصد از جمعيت جهان شود و اميدواريم ما هم سهمي در اين فرايند پردغدغه داشته باشيم.
- استان مازندران مي تواند با معرفي متخصصانه ي اماكن تاريخي-طبيعي و ايجاد بستر مناسب براي حضور گردشگر، با استانهاي اصفهان و فارس به رقابت برخيزد و يك گردشگر حرفه اي بايد بداند بخشي از هويت صفويان در شرق مازندران خانه دارد.
- حضور بخشي از آثار طبيعي، تاريخي و ديني در شهرها، ضرورت برنامه ريزي شهري را ايجاب مي كند. گردشگر مشتاق مي خواهد در اين ديدار با محيطي پاك، غيرآلوده و جذاب مواجه شود. با آنكه در بروشورهاي چاپ شده جهت جلب گردشگر با اسامي اماكن فرواني روبرو هستيم، متاسفانه شهرداري ها شرايط حضـور را آسان ننموده و متاسفانه گردشگر حتي داخلي با زباله ها، حيوانات جونده، خيابان هاي پر چاله، پياده روهاي خاك آلوده و نامتجانس و بازارهايي غيربهداشتي و غيرجذاب، نمي تواند خود را به اقامتي در حداقل زمان راضي نمايد.
- حمايت از بخش خصوصي و ايجاد تسهيلات و نگرش استعداد بومي در ايجاد بافت هاي سنتي و عرضه ي صنايع بومي در ساخت و ساز بخش ديگري ازنياز منطقه محسوب مي شود و استفاده از پتانسيل موجود و حمايت از تشكل هاي مختلف غيردولتي مي تواند بخش عظيمي از نيروي جوان و كارآمد را به ميدان اشتغال وارد نمايد.
اميد داريم تا با سرانجام يافتن نياز منطقه و تحقق آن از مرحله ي تئوري به عمل، شهري سالم و شايسته، منطقه اي پرطراوت و استاني مهمان پذير داشته باشيم تا ايران كهنسال ما بتواند جهان را بر سفره ي انديشه، فرهنگ، تاريخ و تمدن خود بنشاند و آن را از سرچشمه هاي زلال خود بنوشاند.
انجمن دوستداران ميراث فرهنگي هوتو به عنوان يكي از تشكل هاي غيردولتي مي تواند در عرصه ي فرهنگ، تاريخ و تمدن منطقه راهنمايي و تدارك اين اتفاق فرخنده را برعهده گيرد و راهنماي گردشگران داخلي و خارجي، محققان و پژوهشگران و همدل مهرباني هاي شما باشد.

(( آقای استاندار ! به داد میراث فرهنگی برسید ))

بر کسی پوشیده نیست که میراث فرهنگی، هویت تاریخی ماست و این نشانه های باارزش می تواند روزگار برگذشته را به نسل های آتی خود منتقل نماید و حضور ماندگار فرهنگ ما را به هر رهگذاری اعلام نماید.
متاسفانه سوء مدیریت و جفاهای فراوانی که به میراث فرهنگی شرق مازندران شده است از حوصله ی این دردنامه بیرون است و هنوز پاسخی مستدل از نامه ی تقدیمی به ریاست محترم جمهوری در سفر اول مازندران دریافت ننموده ایم.
در چهار ماه اخیر تنها بنای برپای مانده ی عصر صفوی به بهانه ی تعمیر، تبدیل به پایگاهی جهت آزمون کسانی شده است که به نام متخصص، طاق زدن را تجربه می نمایند و از این رهگذر چندین تن گچ و تعداد فراوانی آجر و به تعبیری واقعی تر میلیون ها تومان سرمایه ی تخصیصی به چشمه عمارت بهشهر به هدر رفته است.
این مکان که سالها در میان داربست ها زندانی شده است بدون نظارت و متخصص رها شده و آجرهای باقی مانده آن در سال های اخیر به پایگاهی دیگر انتقال یافته است. در سال گذشته آجرهای گرانقیمتی از استانی دیگر به این مکان انتقال یافت که به علت نامرغوب بودن در پی سرمای زمستانی، متلاشی شده است و بخشی از آن را جهت استفاده در محوطه ی تاریخی پایگاه عباس آباد مورد مصرف قرار دادند که متلاشی شد و ما را در برابر مهارت خشتمال عصر صفوی شرمنده ساخت.
دانسته نیست که بر کدام استدلال باید آجر از استانی دیگر وارد شود و چه کسی بر کیفیت کالاهای خریداری شده توسط میراث نظارت دارد؟ چرا باید با توجه به وجود کوره پزخانه های آجرپزی در شهر و قیمت بسیار ارزان و کیفیت مطلوب آن، اقدام به خرید آجر ناپخته از استان دیگر شود؟
وزن تقریبی هر آجر خریداری شده بین 6 الی 5/6 کیلو بوده و وزن آجرهای قدیمی موجود بین 3 الی 5/3 کیلو می باشد. فارغ از کیفیت نامطلوب، بر اساس کدام کارشناسی می توان آجرها را در میان طاق بنا جای داد و آیا تحمل دو برابر وزن واقعی مصالح در برابر پایه های چهارصد ساله، کارشناسانه می باشد؟
آقای استاندار محترم
در طول چهار ماه اخیر چندین نفر مدعی ساخت طاق این مکان ارزشمند شده اند که هر کدام با حیف و میل مصالح و تخریب قالب های ناشیانه و غلط، ضربات مهلکی بر دیواره های موجود وارد نموده اند. چرا باید دهها تن مصالح در این مکان ضایع و این ساختمان بدون مهندس ناظر و کارشناس خبره رها شود. گویا چشمه بی آب عمارت صفوی، نان دانی عده ای از خدا بی خبر شده است که به نام سازمان میراث فرهنگی برای ریشه کن کردن فرهنگ و هویت تاریخی، تیشه در دست گرفته اند.
جناب آقای مهندس کریمی
مدتهاست که آثار تاریخی موجود در شهرستان بهشهر در شرایط بحرانی قرار گرفته است و اراده ای جهت حل معضلات موجود وجود ندارد. از آخرین دستور مهندس شفقت، استاندار قبلی مازندران مبنی بر تشکیل جلسه ی اضطراری و رسیدگی به وضعیت منطقه، بیش از چهار ماه می گذرد و هنوز این جلسه تشکیل نشده است. دستوری که در اوایل اسفند ماه سال 1386 صادر و مقرر شده بود تا ریاست محترم سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در مورد رسیدگی به وضعیت آثار تاریخی، جلسه ای را با حضور فرماندار محترم بهشهر، بازرس محترم استانداری و اینجانب برگزار نمایند.
انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو اعتراض خود را نسبت به بی توجهی و تخریب آثار باستانی منطقه اعلام نموده و از شما به عنوان عالی ترین مدیر اجرایی استان درخواست می نماید تا آثار فراوان تاریخی منطقه را از خطر تخریب و عملکرد غیرکارشناسانه نجات دهید.

29/4/1387
انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو

آیین سپاس انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو از تلاش اهالی آسایشگاه خیریه کهریزک

در این مراسم که به مناسبت اولین سالگرد درگذشت خواهر نیما یوشیج، بهجت الزمان اسفندیاری در عصر روز جمعه 31 خرداد ماه 1387 برگزار شد، هنرمندان کشور از نقاط مختلف آسایشگاه بازدید کرده و به یاد شش سال حضور خواهر نیما در این آسایشگاه، با اهدای گل از سالمندان عیادت کردند. در ادامه مراسم که با حضور هنرمندان و مدیران بخش میراث فرهنگی کشور برگزار شد جناب آقای پزشکی، مدیر روابط عمومی آسایشگاه گزارشی از این مجموعه ارائه نمود و مدعوین و ساکنین آسایشگاه به شعرخوانی شاعران برجسته کشور، آقایان محمود معتقدی، حافظ موسوی، اسدالله عمادی، محمود جوادیان و صادق ربیعی گوش فرا دادند. همچنین استاد محمدرضا اسحاقی از آخرین بازماندگان موسیقی خنیایی شرق مازندران قطعاتی از موسیقی بومی را با کمانچه و دوتار اجرا نمود و استاد محمد عظیمی شاعر، نیماشناس و مدیر انجمن هوتو که بانی خاکسپاری خواهر نیما در روستای یوش بود به نقل خاطراتی از بهجت الزمان پرداخت و علاوه بر معرفی سیر زندگی او، به نقاط مشترک تفکر نیما و خواهرش اشاره نمود. در بخش پایانی مراسم گروه موسیقی شواش به یاد نیما یوشیج، اشعاری از مجموعه ی روجا را با قطعاتی از ترانه های ساخته شده توسط سرپرست گروه، استاد احمد محسن پور اجرا و از سالمندان این آسایشگاه دلجویی نمودند.

روابط عمومی انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو

مراسم سالگرد درگذشت خواهر نیما در کهریزک

یک سال از درگذشت بهجت الزمان اسفندیاری، خواهر نیما یوشیج گذشت. او که سالهای پایانی عمر خود را در آسایشگاه خیریه کهریزک گذراند، از شخصیت ویژه ای برخوردار بود. فرزندش طغرل افشار اولین منتقد برجسته سینمای ایران بود که در دریای مازندران غرق شد. خواهر نیما در خرداد ماه سال پیش درگذشت و در کنار نیما به خاک سپرده شد.

به همین مناسبت انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو مراسم بزرگداشتی را در آسایشگاه خیریه کهریزک برگزار می نماید. در این مراسم که در روز جمعه 31 خرداد ماه برگزار می شود، هنرمندان با خوانش شعر و اجرای موسیقی برای سالمندان، از زحمات مدیریت این مجموعه سپاسگزاری خواهند نمود.

محمد عظیمی

مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو

خِرَگَوران ناحیه ای نو یافته در شرق مازندران

منطقه ی دیرسال شرق مازندران با گواه روشن غارهای هوتو وکمربند، موید آن است که انسان متفکر دوره ی نئاندرتال در این ناحیه می زیسته است و نشانه های خود را در بسیاری از غارهای شناخته شده ی موجود، برجای گذاشته است. همچنین تپه ی باستانی گوهرتپه با پنج هزار سال قدمت و آثار کاوش شده، ضرورت زندگی جمعی و تکامل زیستی را به اثبات می رساند. از دیگر آثار مشهور و ذکر شده در اسناد مکتوب، باید از آتشکده ی کوسان یاد نمود که در بخش جنوب غربی روستای کوسان واقع بوده و در دوره ی ساسانیان از مراکز دینی مازندران محسوب می شده است. حضور و سکونت شاهپور، برادرزاده ی انوشیروان و فرزندش باو در این آتشکده موید آن است که مکان مزبور از اهمیت خاصی برخوردار بوده و جمعیتی درخور داشته است.
حضور گورستان های فراوان مربوط به دوره زرتشتیان و آثار مربوط به قلعه های عصر ساسانی از دیگرنشانه هایی ا ست تا باستان شناسان مبرز را به خود جلب نموده و غبار شناخت ما را از تاریخ و فرهنگ عصر ساسانی در مازندران بزداید.
اهمیت آتشکده ی کوسان و حضور بزرگان دینی و دیگر اهالی موجب شد تا این ناحیه، خرگوران نامیده شود. این مکان که به گستردگی روستای فعلی شهیدآباد و منطقه ی موسوم به پلنگ خیل می باشد، با آثار تاریخی پیش از اسلام مانند پل سنگی، چندین گورستان و آثاری از عصر صفوی مانند آب انبار و مسیر آب رسانی بدون نظارت رها شده است.
پیش از این پژوهشگران نام خرگوران را به شهر بهشهر اطلاق می نمودند که هیچ سند تاریخی ندارد و علت نامگذاری را حضور گورخر در منطقه دانسته اند که به اثبات نرسیده است. این ناحیه به علت حضور اکابر دینی، خِرَگَوران به معنای جایگاه بزرگان زرتشتی نامیده شده است.
بی شک سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور باید با توجه تام به این منطقه که آثار تمام تاریخ را در خود جای دارد، از میراث و فرهنگ ایران زمین صیانت کند و متخصصین مجربی را در این ناحیه بکار گیرد و از خطرات ناشی از حفاری غیرمجاز و دست اندازی غیرمسئولانه جلوگیری نماید.

محمد عظیمی
مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو
27/11/1386

میراث فرهنگی خود را حمایت کنیم

هویت واقعی ما، برخاسته از آیین ها و فرهنگی ست که با تلاش مفاخر گرانقدر ایران زمین به نسل حاضر رسیده است و وظیفه ی هر انسان زاده شده در این آب و خاک، حمایت و صیانت از تفکر ریشه دار و دیرپای سرزمین خود است. بی شک با حذف تاریخ، ادبیات، هنر و فرهنگ، آدمی مولودی بی ریشه و سرگردان است که زمین را آواره می پیماید و سرزمینی نیست که به جستجوی تاریخ برگذشته و معرفی شایستگان سرزمین خود نباشد.
در تاریخ 22 آبان ماه سال جاری شبکه ی دوم سیمای جمهوری اسلامی با پخش فیلمی با عنوان - نیما یوشیج – به نویسندگی و کارگردانی نادر کجوری، زندگی پدر شعر نو ایران را به شکلی غیرواقعی و پر از اشتباهات فاحش پخش نمود. نبود کارشناسان مطلع در گروه فرهنگ و ادب شبکه دوم سیما موجب شده است تا با صرف هزینه ای عبث، فیلمی مجعول و بی توجه به اسناد، آثار و کتب موجود از نیما ساخته شود. نام نیما یوشیج به عنوان شاعری نوآور و افتخار شعر و ادبیات ایران، در لیست مشاهیر جهان ثبت شده است و اجازه ی ساخت فیلمی در معرفی شخصیت ادبی و زندگی نیما باید به شایستگی توسط متخصصین حوزه ی نیما شناسی انجام پذیرد که متاسفانه فیلم اخیر هیچ نشانه ای از زندگی نیما را به نمایش نگذاشته است.
انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو اعتراض خود را نسبت به ساخت و پخش این فیلم نادرست اعلام داشته و خواستار حذف این فیلم از شناسنامه ی ساخت فیلم های سیمای جمهوری اسلامی و تاریخ سینمای ایران می باشد.

انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو
آبان ماه 1386

نصب تیر برق بر قلب دیوار عصر صفوی

اداره برق شهرستان بهشهر در پی گودبرداری جهت نصب تیر برق در ابتدای خیابان شهید جناب زاده، به دیواره و مسیر انتقال آب عصر صفوی برخورد نمودند. محمد عظیمی، مدیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو ضمن بازدید از مکان مزبور و درخواست از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران اعلام نمود که تماس های مکرر با مسئولین اداره برق بهشهر مبنی بر توقف عملیات کاشت تیر برق و بررسی توسط کارشناسان میراث فرهنگی به نتیجه نرسیده است. متاسفانه اداره برق این شهرستان بدون توجه به اهمیت آثار و ضرورت بررسی، با کاشت تیر برق به تخریب آثار تاریخی کمک می نماید.
سازمان برق منطقه ای استان مازندران باید با تدوین دستورالعمل، مدیران شهرستان ها را موظف نمایند تا در صورت مواجهه با آثار تاریخی و مواد فرهنگی، مراتب را سریعاً جهت کارشناسی به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اعلام نمایند و تا پایان نتیجه، از تخریب آثار تاریخی جلوگیری نمایند.

انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو
مهر ماه هشتاد و شش

یادمان بهجت الزمان اسفندیاری

خانه ی نیما یوشیج در روستای یوش، در روز پنجشنبه هفده خرداد ماه، میزبان جمع دوستداران نیما و حرمت گذاران خواهر ارجمندش، بهجت الزمان اسفندیاری خواهد بود. در این مراسم که با حضور شاعران، هنرمندان و اهالی روستای یوش برگزار می شود، ضمن نقل خاطراتی از خواهر نیما، خوانش شعر و اجرای موسیقی، فیلم مستندی از زندگی بهجت الزمان اسفندیاری به نمایش گذاشته خواهد شد. انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو از مردم با فرهنگ سراسر کشور جهت حضور در این مراسم دعوت به عمل می آورد.

ستاد برگزاری مراسم
انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو

(هوالحی)

من دلم سخت گرفته است از اين

ميهمان خانه يِ مهمان كُشِ روزش تاريك

كه به جان هم، نشناخته انداخته است.

چند تن خواب آلود

چند تن ناهموار

چند تن ناهشيار

روز پنجشنبه، یوش به استقبال مسافری رفت که برای همیشه در آنجا خواهد ماند. بهجت الزمان، کوچکترین خواهر نیما یوشیج، جهان را وداع گفت و در کنار برادر آرام گرفت.

حالا نیما میزبان خواهرش بهجت الزمان است و پس از چهل و هشت سال دوری، در خانه ی اجدادی خویش آرمیده اند. تلاش دوستداران نیما یوشیج و همراهی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور سبب شد تا آخرین وصیت او جامه ی عمل بپوشد و پس از 92 سال زندگی، با حضور صمیمانه ی اهالی شعر و فرهنگ استان ماندران و اهالی مهربان روستای یوش با شکوهی فراوان به خاک سپرده شود. انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو از تلاش، همکاری و همراهی تمامی مسئولین، شاعران، هنرمندان و دوستانی که در برگزاری مراسم همت نموده اند، سپاسگزاری می نماید.

ستاد برگزاری مراسم

(انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو)

درگذشت خواهر نیما یوشیج

(هوالحی)

تو نمی دانی غریوِ یک عظمت
وقتی که در شکنجه ی یک شکست نمی نالد
چه کوهی ست!
تو نمی دانی مٌردن
وقتی که انسان مرگ را شکست داده است
چه زنده گی ست!

بهجت الزمان اسفندیاری آخرین فرزند ابراهیم خان اعظام السلطنه و خواهر نیما یوشیج، پدر شعر نوین ایران، در گوشه ی تنهایی و عزلت درگذشت. زنی که مردانه پای در رکاب زندگی گذاشت و در برابر مصائب روزگار، سر خم نکرد. او در اوان زندگی از طریق برادرش نیما با عارف قزوینی و میرزاده عشقی آشنا شد و در جوانی با دکتر تقی ارانی از رهبران موسوم به پنجاه و سه نفر ارتباط داشت. حاصل ازدواج او با دکتر جلال افشار، فرزندی به نام طغرل بود که از منتقدین سینما در دهه سی می باشد. طغرل که دانشجوی رشته حقوق بود، در دریای بابلسر غرق شد. بهجت الزمان در سال های اخیر به علت تنهایی، به آسایشگاه سالمندان کهریزک سپرده شد و او غریبانه در میان جمع همسالانش، روزگارش را گذراند. ساخت فیلم مستندی از زندگی او با عنوان – باد و فانوس – و حضور در مراسم چهل و پنجمین سال خاموشی نیما در شهرستان نور، فرصتی بود تا او ضمن بیان خاطرات خود، آرزوی دیدار با همولایتی هایش را برآورده سازد. بهجت الزمان اسفندیاری در اثر کهولت سن و بروز بیماری در هشتم خرداد ماه درگذشت. آیین خاکسپاری او در خانه پدری اش واقع در روستای یوش برگزار می شود. روانش شاد باد.

ستاد بزرگداشت مراسم
انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو

محوطه های تاریخی شرق مازندران در شرایط بحرانی قرار دارند

انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو به مناسبت روز ملی بناها و محوطه های تاریخی، آثار تاریخی شهرستان بهشهر را در معرض خطر اعلام می نماید.
شهرستان بهشهر با توجه به تنوع آثار تاریخی و شناخت جامعه ی باستان شناسی جهان از اماکن مزبور، از شرایط نگهداری ابتدایی هم برخوردار نیست و متاسفانه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشکری کشور توجه لازم را نسبت به این اماکن ندارد. غار هوتو و کمربند به عنوان یکی از مادر مکان ها ی مهم در جهان، قریب به 50 سال است که رها شده و با توجه به اینکه در سال 1383 سازمان میراث فرهنگی مازندران در جهت ایجاد غار موزه در این مکان، شروع به اطلاع رسانی نموده و دفتری با عنوان پایگاه پژوهشی غارهای باستانی مازندران در این شهرستان مستقر شده بود، اما هیچ اقدام عملی در این مورد انجام نشده و حتی در اثر عدم کنترل و حفاظت از این غارها، ما شاهد حفاری های غیرمجاز در این مکان بوده و انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو طی مکاتباتی با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران، خواستار توجه و رسیدگی به شرایط بد این محوطه ی مهم تاریخی شده بود.
پایگاه گوهرتپه نیز با توجه به حفاری و پژوهش های ارزشمند توانسته است به عنوان یکی از نشانه های اولیه ی تمدن و شهرنشینی در میان کشورهای حاشیه ی دریای مازندران مطرح شده و نیازمند حمایت جدی ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و تمامی دوستداران فرهنگ و تاریخ ایران زمین می باشد. این مکان ارزشمند نیازمند تعیین حریم و آزادسازی محوطه ی باستانی بوده و انجام فعالیت های کشاورزی و باغداری، مواد فرهنگی بسیاری را در این محوطه تخریب نموده است.
عباس آباد بهشهر با داشتن استخر و بنایی چهارطاقی در میان آب، دو برج آجری و سد ساخته شده در عهد صفوی و پوشش جنگلی، توانسته است بسیاری از مسافران و شهروندان منطقه را به خود جلب می نماید و با توجه به جاذبه ی بی بدیل خود می تواند به عنوان قطب گردشگری و شناسنامه معماری عهد صفوی در شمال کشور، پذیرای گردشگران سراسر جهان باشد و در فهرست آثار سازمان یونسکو به ثبت رسد. متاسفانه در سال های اخیر این مکان مورد بی مهری قرار گرفته و با توجه به سطح نازل علمی مسئول این پایگاه و نتایج غیر کارشناسانه، بسیاری از مواد فرهنگی مکشوفه در عباس آباد مورد استحاله قرار گرفته و عدم نظارت دقیق پژوهشکده باستان شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور بر عملکرد این پایگاه موجب شده است تا با انبوهی از گزارشات نادرست و متناقض مواجه شویم. تاج سد با توجه به قدمت کهنسال خود و شرایط زمانی ساخت آن، تبدیل به مسیری جهت عبور و مرور وسایط نقلیه شده و با توجه به ترک و نشست بخش هایی از این دیواره، هیچگونه اقدامی در جهت جلوگیری از این عمل که خطری جدی برای این مکان محسوب می شود، انجام نشده است.
در حوزه گردشگری با توجه به نیاز مجموعه، متاسفانه هیچ اقدامی در جهت ساخت و ساز اماکن ضروری انجام نشده و تقاضای بسیاری از سرمایه گذاران بومی مسکوت مانده است. نبود امکانات اولیه و کمبود سرویس بهداشتی مورد نیاز مسافرین از معضلات جدی عباس آباد می باشد و اقدامات ناقص اخیر، پاسخگوی نیاز فراوان مردم منطقه هم نمی باشد. آلودگی صوتی، نبود روشنایی مناسب، خرابی جاده ی سنگفرش، بی توجهی به بافت تاریخی در ایجاد پیاده روها و غرقاب شدن بخشی از این مسیر به دلیل نبود کارشناسی در بررسی زیرساخت محوطه و حیف و میل بودجه ی تخصیصی و دهها نمونه ی قابل ذکر در منطقه موجب شده است تا این مکان به بهره برداری شایسته نرسیده و از حضور مداوم گردشگر غیر بومی محروم بماند. انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو در جهت حمایت و حراست از میراث فرهنگی منطقه، با درخواست حفاظت از غار هوتو و کمربند با ایجاد غار موزه هوتو، تعیین حریم گوهرتپه و انتخاب مدیریتی کارشناس، متخصص، متعهد و صفویه شناس از جناب آقای رحیم مشائی معاونت محترم ریاست جمهوری و ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، جناب آقای دکتر طه هاشمی ریاست پژوهشگاه، پژوهشکده باستان شناسی کشور، جناب آقای دکتر عباس پور ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران و جناب آقای مهندس شفقت استاندار گرانقدر مازندران خواستار اقدام فوری و جدی در جهت جلوگیری از تخریب آثار باستانی این شهرستان می باشد و شهرستان بهشهر شایستگی آن را دارد تا با مدیریتی کارآمد، همتای پایتخت فرهنگی جهان اسلام، پذیرای گردشگران بین المللی باشد.

فروردین 1386
انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو

ثبت نام براي تور گردشگری بهشهر

به مناسبت پنجم مهرماه، روز جهاني گردشگري همايشي با عنوان جايگاه گردشگري در شرق مازندرانبه وسيله سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران و انجمن دوستداران ميراث فرهنگي برگزار مي شود. در اين همايش آثار هنرمندان شرق مازندران، صنايع دستي و سفالگري به نمايش گذاشته مي شود. علاوه بر مراسم فوق، در روزهاي ششم، هفتم و هشتم مهرماه تور گردشگري شرق مازندران به وسيله انجمن دوستداران ميراث فرهنگي هوتو انجام مي شود.

تور گردشگري روز ششم مهر شامل بازديد از غارهاي هوتو و كمربند، محوطه ي باستاني گوهرتپه، كاخ چشمه عمارت و محوطه ي باستاني عباس آباد خواهد بود. تور گردشگري روز هفتم مهر، بازديد از تالاب بين المللي ميان كاله خواهد بود.

تور گردشگري روز هشتم مهر نيز شامل بازديد از گورستان تاريخي سفيدجاه هزارجريب و بازديد از ويژگي هاي طبيعي منطقه ي توسكاچشمه مي باشد. در بازديد از اين اماكن، كارشناسان مربوط گزارش خود را به بازديدكنندگان ارائه خواهند داد.

علاقه مندان به شركت در اين تور، جهت ثبت نام بايد به دفتر انجمن دوستداران ميراث فرهنگي هوتو واقع در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي شهرستان بهشهر (مقابل فرمانداري) مراجعه فرمايند.

مازندراني‌ها هفته جهانگردي را جشن مي‌گيرند

(معرفي برنامه هاي سازمان گردشگري و ميراث فرهنگي مازندران در هفته جهانگردي)

بر اساس اعلام سازمان گردشگي مازندران،نهم و دهم مهرماه، دانشگاه پرديس مازندران در بابلسر، ميزبان جاذبه‌هاي طبيعي و تاريخي مازندران است و روز دهم نيز سميناري با عنوان «نقش صنعت گردشگري در توسعه استان مازندران» برگزار مي‌شود.

بيش از 140 خلاصه مقاله به دبيرخانه سمينار ارسال شد كه قرار است از ميان آن ها 20 مقاله در يك كتاب چاپ و 10 مقاله نيز در روز سمينار ارائه شود.
هم چنين در نمايشگاهي كه با همكاري سازمان‌هاي ميراث فرهنگي و گردشگري، حفاظت از محيط زيست، صنايع دستي و بخش‌هاي فعال در عرصه گردشگري در همين دانشگاه برپا مي‌شود، بخش‌هاي مختلف به معرفي فعاليت‌هاي خود مي‌پردازند.
همزمان با اين سمينار در موزه شهرستان بابل، نمايشگاه تمبر برگزار مي‌شود كه كار مشترك سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران و اداره پست است.
و بالاخره اين که پنجم مهرماه انجمن دوستداران ميراث فرهنگي «هوتو»، بهشهري‌ها را ميهمان ميراث معنوي و جاذبه‌هاي مازندران مي‌كند.

کشتی

دريا هرگز به انتظار ما نخواهد ماند

متاسفانه آنچه را كه از بيم اتفاقش بارها به مسئولين سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران، خطرش را گوشزد كرده بوديم اتفاق افتاد و كشتي قديمي مكشوفه در ساحل درياي زاغمرز شهرستان بهشهر درهم شكست. اين كشتي كه در مهر ماه سال 1382 پس از سالها دفن در زير لايه هاي شن كشف شده بود توسط واحد باستان شناسي بررسي و بخش اعظم شنهاي آن تخليه شد. با آنكه سازمان ميراث فرهنگي قول داده بود تا با ايجاد ديواره ي موج شكن، از تخريب آن جلوگيري نمايد، متاسفانه هيچ اقدامي انجام نشد. اين كشتي چوبي بادباني كه 26 متر طول و 5/7 متر عرض دارد، در ماه قبل در اثر نفوذ آب دريا كاملاً از شن تخليه شده بود و شرايط انتقال را بطور طبيعي فراهم كرده بود.
با آنكه بر اساس نظر سرپرست پروژه ي اين كشتي، جناب آقاي سامان سورتيچي، احتمال قدمت اين كشتي به دوره صفوي باز مي گردد ولي مي توان به جرات گفت كه با توجه به وجود گمركخانه ي قره تپه در دوره ي قاجاريه و تخليه و بارگيري كشتي ها توسط قايق هاي كوچك در دهانه ي رودخانه ي مرتبط با دريا، مي توانستيم يكي از مظاهر جذب گردشگر را در بخش شرقي درياي مازندران فراهم آوريم. انجمن دوستداران ميراث فرهنگي هوتو ضمن اعتراض نسبت به سهل انگاري و تخريب اين كشتي، خواستار جمع آوري بقايا و در حد امكان مرمت اين كشتي مي باشد.

انجمن دوستداران ميراث فرهنگي هوتو- خرداد هشتاد و چهار

تجلیل از استاد علی مهدیان

يادمان مرحوم علي مهديان -شاعر برجسته بهشهري- به وسيله انجمن دوستداران ميراث فرهنگي هوتو در 5 اردیبهشت ماه برگزار مي شود. اين برنامه در سالن آمفي تئاتر اداره فرهنگ بهشهر انجام می شود. در اين مراسم شاعران و پژوهشگران استان هاي شمالي یاد و خاطره استاد مهديان را گرامی می دارند. کتاب های پديار،رودها و سرودها و صداي آشنا مجموعه اشعار زنده ياد مهديان است.

زن بهشهري با 70 نوع غذا، ترشي، مربا و چاشني، همايش «غذاهاي بومي» را كه به همت انجمن دوستداران ميراث فرهنگي هوتو و با شركت تعداد زيادي از زنان بهشهري

محمد عظيمي مسئول اين انجمن در گفت و گو با ميراث خبر، درباره اين همايش گفت: «اين همايش با هدف جمع آوري و ثبت غذاهاي بومي و محلي منطقه مازندران بر پا شده بود و در اين همايش يك روزه كه در دبيرستان دخترانه امام حسين (ع) برگزار شد، حدود دويست نفر از زنان بهشهري با انواع و اقسام غذاها شركت كرده بودند.
انجمن هوتو، مدتي پيش فراخوان مقاله اي براي اين همايش داده بود كه در پي اين فراخوان، حدود 85 مقاله درباره غذاهاي بومي به دبيرخانه همايش رسيده بود. علاوه بر مقالات، تعدادي از زنان شركت كننده با 70 نوع غذا، ترشي، مربا و چاشني در اين همايش شركت كرده بودند.
هيات داوراني متشكل از «زينب باباجاني» مدير واحد خواهران انجمن هوتو، «آسيه خواجوي» مدير دبيرستان امام حسين و دو تن از دبيران اين دبيرستان، غذاهاي ارايه شده را داوري مي كردند. به افرادي كه بهترين غذا را ارايه كرده بودند،‌ لوح تقديري اهدا شد.
منطقه مازندران غذاهاي محلي مختلفي دارد كه از آن ميان مي توان به خورش «ساك» (با اسفناج تهيه مي شود)، نان كلوا (با گردو تهيه مي شود)،‌ آش ارزن و ... اشاره كرد.
مقالات ارسالي به اين همايش پس از تدوين نهايي در كتابي منتشر مي شود. اين همايش با همكاري اداره آموزش و پرورش شهرستان بهشهر برگزار شده بود.
انجمن هوتو از ابتداي سال 83 فعاليت خود را در حوزه ميراث فرهنگي آغاز كرده است و 150 عضو دارد. بنا به گفته محمد عظيمي، دبير اين انجمن، اكثر اعضاي آن از افراد هيات علمي دانشگاه هاي مازندران هستند.
تعدادي از دانشجويان جامعه شناسي، مردم شناسي، كشاورزي و شيلات اين منطقه، با اين انجمن براي پروژه هاي تحقيقاتي منطقه همكاري مي كنند.

نخستين نمايشگاه غار موزه جهان در غار 12هزار ساله هوتو ساخته مي شود

نخستين نمايشگاه غار موزه جهان در غار 12 هزار ساله هوتو با همكاري ميراث فرهنگي استان مازندران و متخصصين فرانسوي و در صورت تصويب طرح اوليه، ساخته مي شود.
به گزارش «ميراث خبر»، غار هوتو كه قدمتش به شش هزار سال قبل از ميلاد بر مي گردد در حوالي شهرستان بهشهر واقع شده است. به دنبال كاوش در غارهاي هوتو و كمربند در سال 1951 از وجود انسان در عصر يخبندان در اين غارها خبر داده شد. باستان شناسان اخيراً آثاري از تمدن دوران آهن، برنز و تمدن دوران هاي «كالكولتيك» و «نئوليتيك سفال» در غار هوتو را كشف كرده اند.
سهيلا رجايي رئيس ميراث فرهنگي استان مازندران به «ميراث خبر» گفت: «براي احيا و انجام بررسي هاي لازم در غار هوتو خانم ماري شانتال سوتو متخصص غارموزه و مدير پارك موزه اركئودروم فرانسه، در بازديدي از غار هوتو طرح اوليه ارايه شده غارموزه را مورد بررسي قرار داد.»
وي در خصوص ويژگي هاي طرح اوليه گفت: « بر مبناي طرح اوليه، قرار است در زير غار، فضايي نمايشگاهي ساخته شود. در اين نمايشگاه ابزارهاي اوليه سنگي، دست افزارها و ديگر آثار كشف شده در كاوش هاي اين غار، در معرض نمايش قرار داده مي شود. به گفته رجايي با توجه به ضرورت حفظ بافت طبيعي غار، فضاي طبيعي غار هيچ گونه تغييري نمي كند و اين نمايشگاه در قسمت زير غار ساخته خواهد شد.»
رجايي اظهار داشت: «در صورتي كه طرح اوليه تصويب شود و اعتباري براي شروع طرح اوليه اختصاص يابد، مي توان گفت كه ايجاد نمايشگاه غارموزه هوتو اولين نمايشگاه غارموزه در سطح جهان است.»
به گفته اين مسئول، هدف از ساخت غارموزه، زنده كردن آثار و دوران پيش از تاريخ و شناخت بيشتر اين دوران است.

ادوار باستانی و تاریخی ایران براساس مطالعات و یافته‌های باستان­شناسی

موقعیت طبیعی و شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی کشور ایران موجب شده تا این سرزمین در زمره­ی یکی از نخستین زیستگاه­ها و کانون­های اجتماعی انسان پیش از تاریخ بشمار رود و مطالعات باستان­شناسی، انسانشناسی و دیرینشناسی نیز این موضوع را تایید کرده است.
گرچه پیدایش و ظهور نخستین گروه­های انسانی در فلات ایران به روشنی معلوم نیست و نمی‌دانیم نخستین انسان­ها از کجا و کدام سو به آسیای غربی و ایران مهاجرت کرده‌اند، ولی به اعتقاد «دکتر فیلیپ اسمیت» باستانشناس کانادایی و کاوش­گر محوطه­ی باستانی «گنج دره هرسین» که در شمار اولین دهکده‌های ماقبلی تاریخی در ایران است : «... منطقی به نظر می‌رسد، تصور کنیم که در دوران «پلیستوسن»(2) عمیق در حدود یک میلیون سال پیش، اجتماعات انسانی با ادوات سنگی مشخص خود بتدریج از آفریقا مهاجرت نموده و به مناطق اروپا و آسیای غربی و سپس بتدریج به نواحی میان دو رود و ایران وارد شده‌اند.»(3)
«ژاک دومورگان» باستانشناس فرانسوی در اواخر قرن گذشته­ی میلادی تعدادی ادوات سنگی مربوط به عهد «پلیستوسن» را ازحوزه­ی دریای مازندران (کاسپین) کشف کرد.(4)
در سال­های 67 و 1966 میلادی هیئتی از دانشگاه «مینوسوتا»ی آمریکا به سرپرستی «گاری هیوم» بررسی­هایی در منطقه­ی «لادیز» و «مشکید» بلوچستان انجام داد و آثار و نمونه ابزارهای سنگی از عهد «پارینه سنگی عمیق» بدست آورد. باستانشناس نامبرده آثار یافت شده را فرهنگ «لادیزیان» نام نهاد. این یافته‌ها نشان می‌داد که جنوب شرقی ایران در عرصه­ی «پارینه سنگی عمیق» یعنی میان یکسد تا هشتاد هزار سال پیش مسکون بوده است.(5)
طی یک بررسی باستان­شناسی و دیرین‌شناسی در سال 1975 میلادی در شمال غربی ایران در ناحیه­ی جنوب شرقی دریاچه­ی ارومیه و منطقه­ی میان مراغه ـ میانه و تبریز و در دامنه‌های ارتفاعات سهند، آثاری متعلق به عهد پارینه سنگی زیرین بدست آمد. این نمونه‌های سنگی به نخستین ساکنان شمال غربی ایران و آذربایجان تعلق داشته‌اند. خانم «هند صادق کوروس» که بررسی مذکور را انجام داده، این آثار را مربوط به فرهنگ «آشولین»(6) دانسته و قدمت آن­ها را یکسد هزار سال پیش تخمین زده است.(7)
ناحیه­ی دیگری از ایران که کهن­ترین آثارسکونت انسان در فلات ایران در آن­جا یافت شده، حوزه­ی کشَف رود خراسان (چهل کیلیومتری شمال شرق مشهد) است که در سال­های 75، 1974میلادی دو دانشمند به نام­های «آریایی» و «تی‌بالت» شناسایی و بررسی کردند. در مسیر این رودخانه خشک و سیلابی نخستین رد پای آدمی در فلات ایران و مربوط به هشتسد هزار سال پیش بدست آمد. دانشمندان نامبرده نظر دادند که از دوران «پلیوسن» دریاچه‌ای در این منطقه وجود داشته که بتدریج خشک شده است. احتمالا اجتماعاتی از نخستین ساکنان ایران در اطراف این دریاچه ساکن بوده‌اند و ابزارهای گوناگون سنگی شامل : تیغه‌ها، رنده‌ها و چاقوهای سنگی از آن­ها به یادگار مانده است.(8)
پروفسور «کارلتون کون»، باستانشناس آمریکایی نخستین کاوش­های خود را درباره­ی دوران «پارینه سنگی متوسط»، در چند غار باستانی ایران به نام­های : کمربند و هوتو (در نزدیکی بهشهر)، شکارچیان (واقع دربیستون)، تمتمه (در حوالی شهر ارومیه) و خونیک (در خراسان جنوبی و نزدیکی مرز افغانستان) انجام داد. وی به نتایج سودمندی از ادوار سنگی ایران و فرهنگ «بارادوستیان» دست یافت و پس از چند سال کاوش در ایران نتایج کار خود را در کتاب ارزشمند «هفت غار» و نیز کتاب­ها و مقالاتی دیگر چاپ و منتشر کرد.(9)
کاوش در غار کمربند منجر به کشف شش لایه سکونتی در آن غار از دوران «پالئولیتیک» تا دوران «نئولیتیک پیش ازسفال»(10) گردید. در این غار تعدادی چاقوهای کوچک از سنگ چخماق و قطعاتی از استخوان سگ دریایی و آهوهای وحشی بدست آمد. ضمنا جمجمه­ی یک دختر بچه از نوع انسان «نئاندرتال» کشف گردید که در نوع خود منحصر بفرد بود.(11)
آثار بدست آمده از غار هوتو که مجاور غار کمربند قرار دارد مکمل آثار یافت شده­ی قبلی بود. مطالعات و کاوش­های ادوار سنگی و مرحله­ی غارنشینی در ایران توسط «پروفسور مک بورنی»،‌ درشمال شرق ایران و غارهای «کی آرام» و «علی تپه» گرگان و نیز غرب ایران و حوزه­ی ابرسن (زاگرس) مرکزی دنبال گردید و آثاری از دوره­ی «موسترین»(12) احتمالا مربوط به شصت تا پنجاه هزار سال پیش گردآوری و مطالعه شد.(13)
از دوره­ی پارینه سنگی میانی با مشخصه­ی فرهنگ موسترین، آثاری در غرب و شمال غربی ایران خصوصا در غار «تمتمه» نزدیک ارومیه،‌ غار «خر» و «شکارچیان» در بیستون کرمانشاه و دیگر غارهای حوزه­ی ابرسن (زاگرس) بدست آمده است.
تجمع گروه­های انسانی در ادوار «پارینه سنگی فوقانی» و «فراپارینه سنگی» عمدتا در غرب ایران و در حوزه­ی ارتفاعات ابرسن (زاگرس) متمرکز بوده و درشمال و شمال شرقی ایران بجز لایه‌هایی که در غار هوتو و کمربند،‌ بهشهر و علی تپه یک بین بهشهر و گرگان کاوش گردید، آثاری از این دوره‌ها شناخته نشده است.
باستانشناسان آثار دو دوره­ی یاد شده را که با تحول و تکامل دست ساخته‌ها و ادوات سنگی همراه بوده در مراکز باستانی دره هلیلان و مناطقی چون ایزه و ایوه در شمال خوزستان و غار «خر» بیستون و غار «پاسنگر» لرستان کشف کرده‌اند.
بنابه اعتقاد باستانشناسان متخصص ادوار سنگی،‌ شواهد روشن و قطعی از عصر «میانه سنگی» در ایران در دست نیست.
عصر «نوسنگی» را یک مرحله­ی انقلابی در سیر حیات آدمی دانسته‌اند؛ زیرا در این دوره انسان در روند تکامل، گام­های بزرگی برداشت و به پیشرفت‌های بسیاری در زمینه‌های فرهنگی،‌ اقتصادی و اجتماعی دست یافت و ایران نیز همچون دیگر مناطق باستانی آسیای غربی و خاورمیانه در فاصله­ی زمانی 9000 تا 7000 سال پیش از میلاد قدم درمسیر پیشرفت و تکامل نهاد. با افزایش جمعیت انسانی، بشر از عصر جمع‌آوری غذا یا (شکار) وارد مرحله­ی تولید غذا یا (کشاورزی) شد. گونه‌هایی از حیوانات و گیاهان را اهلی کرد و به خدمت گرفت. و در این دوره صنعت سفالگری و هنر معماری بوجود آمد.
آدمی با احداث خانه‌ها و دهکده‌های اولیه که به شکل بسیار ساده و ابتدایی و با گل و چینه و پوشش چوبی یا حصیری درکنارچشمه‌ها و امتداد رودخانه‌ها و مناطق امن ساخته می‌شدند غارنشینی را رها کرد و قدم به دوره­ی «استقرار در دهکده‌ها» و یکجا نشینی گذاشت که خود سرآغاز مرحله­ی شهرنشینی بود.
همزمان با پیدایش نخستین دهکده‌ها در میان دو رود (بین‌النهرین) شمالی، در ایران نیز شاهد شکل‌گیری دهکده‌های پیش ازتاریخی هستیم. از آن جمله‌اند : «تپه سراب» و «تپه آسیاب» کرمانشاه، «تپه گنج دره» در هرسین، «تپه گوران» در منطقه هُلیلان، «تپه حاجی فیروز» در نقده (آذربایجان غربی)، تپه «عبدالحسین» در استان کرمانشاه، تپه‌های «موسیان» و «علی‌کش» درمنطقه­ی دهلران، تپه «سنگ چخماق» در شاهرود، تپه «زاغه» دردشت قزوین، نخستین لایه‌های سکونتی در «سیلک» کاشان و تپه‌های «چغابنوت» و «بُنه فاضلی» درشمال دشت خوزستان. در میان تمام مراکز تاریخی یاد شده، تپه «گنج دره» هرسین به دلیل مشخصه‌های فرهنگی و باستانشناختی، بعنوان کامل­ترین و کهن­ترین دهکده­ی پیش ازتاریخی مورد قبول عموم باستانشناسان قرار گرفته است.
براساس شواهد موجود معماری، اول بار در گنج دره و چند تپه­ی باستانی عصر استقرار در دهکده‌ها، ابداع شد. منازل سکونتی در گنج دره در ابعاد کوچک با چینه و خشت خام شکل گرفته‌اند. خشت­ها مکعب مستطیلی و کوچک است و بعضی از دیوارها با ماده­ی سفید رنگی همچون گچ، اندود شده است. واحدهای ساختمانی دارای اطاق­های کوچک وانبارهایی در طبقه­ی زیرین‌اند و سیلوهای مدوَر برای ذخیره­ی آذوقه در آن­ها تعبیه شده است. پوشش سقف اطاق­ها احتمالا با حصیر و یا تیرهای چوبی بوده که با گذشت زمان از میان رفته و اثری از آن­ها باقی نمانده است.